Polska Fundacja Narodowa prezentuje wystawę Śmierć za człowieczeństwo na świecie!

W minioną środę, 23 sierpnia, w murach Katedry pw. św. Justusa i Pastora w Alcali miało miejsce otwarcie wystawy „Śmierć za człowieczeństwo. Rodzina Ulmów”. Podczas uroczystości obecni byli przedstawiciele Zarządu PFN dr Marcin Zarzecki i Michał Góras, Dyrektor IP w Madrycie Gabriela Słowińska, prezes stowarzyszenia Polaków Polonia Domus Nostra ks. dr Sławomir Wiktorowicz, prezes wspólnoty żydowskiej Masorti Bet-El w Madrycie Gabriel Prisiallni, attache obrony przy ambasadzie RP w Madrycie komandor Dorota Stachura, radca - oficer łącznikowy policji Karolina Gawlicka-Bąk, burmistrz Somosierry Alejandro Trillo oraz przedstawiciele organizacji polonijnych.

Tego dnia wystawa została zaprezentowana także w Konsulacie Generalnym RP w Nowym Jorku. Wszystkie wydarzenia wpisują się w zagraniczną kampanię informacyjną, prowadzoną przez Polską Fundację Narodową, przed zaplanowanymi na 10 września uroczystościami beatyfikacyjnymi ku czci męczenników z Markowej. Po raz pierwszy wystawa została zaprezentowana 21 sierpnia, przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie, by następnie trafić do Markowej na oficjalne uroczystości.

Autorem wystawy Śmierć za człowieczeństwo, która uzyskała patronat Komitetu Prezydenta RP Obchodów Beatyfikacji Rodziny Ulmów, jest Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie. „W normalnych czasach za bohaterów uznajemy ludzi, którzy dokonują rzeczy nadzwyczajnych, w czasach totalitarnego zniewolenia ludzie są zastraszani, a za zwyczajne zachowania grożą im drakońskie kary" […] „W czasach niemieckiej okupacji funkcjonariusze policji i władzy grozili śmiercią za to, co w normalnym wolnym kraju, w Polsce było normalnością ‒ przyjmowanie kogoś pod własny dach, gościnność. Zwyczajne ludzkie odruchy były traktowane jak przestępstwa. Człowieczeństwo stało się aktem odwagi, bohaterstwa" – mówił o wystawie wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Mateusz Szpytma.

Zadaniem Polskiej Fundacji Narodowej jest prezentacja treści wystawy na całym świecie, dlatego wraz z partnerami – w Hiszpanii  Instytutem Polskim w Madrycie i Stowarzyszeniem Polaków w Torrejon de Ardoz - Polonia Domus Nostra oraz w Nowym Jorku z Konsulatem Generalnym RP oraz Instytutem Polskim – zorganizowała jej wernisaż. W planach otwarcie ekspozycji jeszcze w Waszyngtonie, Rzymie czy chociażby na Litwie.

„Wystawa Instytutu Pamięci Narodowej, która PFN upowszechnia w Hiszpanii i USA, wpisuje się konsekwentnie w międzynarodową misję edukacyjną Fundacji. Polacy ratujący Żydów podczas II wojny światowej zapisali szczególną kartę w historii XX wieku. Kara śmierci groziła za każdy rodzaj pomocy udzielanej skazanym na eksterminację Żydom. Heroiczna postawa Polaków, którzy w czasie wojny okazywali wsparcie współobywatelom narodowości żydowskiej, jest niezaprzeczalnym faktem. Wystawą, prezentowaną w szeregu krajów Europy i w wielu metropoliach USA, oddajemy hołd Rodzinie Ulmów z Markowej, których egzekucja stała się symbolem martyrologii Polaków mordowanych za niesienie pomocy Żydom. Wystawa to także próba uczczenia tysięcy innych Polaków ratujących Żydów, ponieważ dopiero rozwija się nasza wiedza w tym wymagającym badań obszarze, czego ostatnim dowodem jest działalność polskich dyplomatów Aleksandra Ładosia, Konstantego Rokickiego i innych członków tzw. grupy berneńskiej. Jesteśmy przekonani, że edukowanie międzynarodowej opinii publicznej o polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata stanowi jeden z głównych celów powołania Fundacji” - powiedział dr Marcin Zarzecki, prezes Zarządu Polskiej Fundacji Narodowej.

Zarówno czas, jak mi miejsce otwarcia nie zostały wybrane przypadkowo. 23 sierpnia obchodzony jest Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych, z kolei św. Justus i Pastor, patroni katedry w Alcali, ponieśli męczeńską śmierć w obronie swej wiary i ideałów. Podobnie ze swe ideały i pomoc ukrywającym się Żydom, śmierć ponieśli Ulmowie. Niemieccy oprawcy nie oszczędzili ani Józefa ani jego ciężarnej żony, Wiktorii. Nie mieli litości także dla pozostałej szóstki dzieci: Stasi, Basi, Władzia, Frania, Antosia oraz Marysi.

„Troska o pamięć Polaków, którzy ratowali Żydów w czasie II wojny światowej to nasz obowiązek, to jedna z najbardziej chlubnych kart w naszej historii. W Polsce za pomoc Żydom pod okupacją niemiecką w czasie II wojny światowej ze strony niemieckich okupantów, oprawców groziła kara śmierci, brutalnie i bezwzględnie wykonywana. Bez sądu, bez jakiegokolwiek aktu oskarżenia, bez jakichkolwiek zasad. Tysiące Polaków - spośród, jak szacujemy, miliona, który udzielał pomocy wówczas ukrywającym się Żydom - zostało w ten sposób zamordowanych, najczęściej wraz ze swoimi żydowskimi sąsiadami, podopiecznymi. Beatyfikacja Rodziny Ulmów przywraca poniekąd pamięć o tych tysiącach anonimowych polskich bohaterów, którzy zginęli rąk niemieckich okupantów za pomoc jakiej udzielali ludności żydowskiej” – dodał Michał Góras, wiceprezes Zarządu Polskiej Fundacji Narodowej.

Sama wystawa to kilkadziesiąt umieszczonych na planszach zdjęć i dokumentów, wśród których znajduje się wiele, dotąd niepublikowanych materiałów. Ekspozycja przedstawia losy rodziny Ulmów, ich codzienne życie, zamiłowania i pasje, przerwane przez tragiczne wydarzenia wojny. Wiele z zaprezentowanych zdjęć, wykonanych zostało przez samego Józefa, pasjonata fotografii. Obok rodziny Ulmów, wystawa prezentuje sytuację Żydów w Markowej, wzajemne stosunki polsko-żydowskie oraz tych, których udało się ocalić pomimo niemieckich represji.